İLİŞKİLER: BAĞLANMA TÜRLERİ

Hepimiz zaman zaman ilişkilerimizde yolunda gitmeyen bazı sorunlarla başa çıkmak zorunda kalırız. Bu doğal bir süreçtir, çünkü diğer insanlarla özellikle partnerimizle kurduğumuz ilişki hem bilinç düzleminde hem de bilinçaltı düzleminde oldukça özeldir. Tam karşımızda bulunan bir öteki ile bütünleşme sürecidir. Ayrıca bizim için kendimizi tanımamız ve tekamül yolculuğumuzu anlayabilmemiz için de mükemmel bir deneyim alanıdır. 

İlişkimizde, ya da daha önceki ilişkilerimizde çeşitli zorlukların bir döngüye dönüşme durumu özellikle üzerinde durulması gereken bir farkındalığı işaret eder. İlişkilerle ilgili çok fazla parametre olmasına rağmen bugünkü yazımızda bağlanma türleri ile ilgili bilgi vermek istiyorum. Nedir bu bağlanma türleri, siz hangi bağlanma türündesiniz ve partneriniz hangi bağlanma türünü yaşıyor bunu anlamlandırmak ilişkiye bakış açımızı değiştirmemizi sağlayacaktır.

Öncelikle sağlıklı bağlanan iki partnerin ilişkisinin güven temelli olduğunu bilmemiz gerekli. Bu güven hem ilişki içinde hissedilir hem de taraflar kendilerini ifade ederken güvenle ifade edebilirler. Burada duyguların, isteklerin, yaşamın güvenli ifadesinden bahsettiğimizin de altını çizmek gerekli. Sağlıklı bağlanmada taraflar ilişki içinde haklılık savaşına girmedikleri gibi hatalarını da kabul etmekte zorlanmazlar. Sağlıklı ilişkinin en temel konularından bir diğeri ise desteklenmedir. Partnerler birbirlerinin hayatını, kariyerini, hayallerini, ev hayatını desteklerler. İlişkide ve evlilikte eşit sorumluluk almayı seçerler. 

Sağlıksız bağlanma türüne sahip kişilerin oluşturdukları ilişki ise tabi ki sağlıksız olacaktır. Ancak partnerler birbirinden farklı sağlıksız bağlanmalara sahip olabilirler. Gelin birlikte sağlıksız bağlanma türlerine bakalım.

Kaygılı bağlanma; kaygılı bağlanma türüne sahip olan kişiler genellikle bir ilişki ihtiyacı içinde olduklarını bilirler. Ancak terk edilme, yalnız kalma korkuları o denli yüksektir ki ilişkiden gitme-gidememe üzerine bir dengesizlik yaratırlar. Ya ne onunla ne de onsuz olabildiklerini hissederler. Tabi ki bu bağlanma türü anneden alınan bir mirastır. Eğer annenizin kaygılı bağlanması varsa büyük ihtimalle siz de bu bağlanma türünü hayatınızda uygularsınız. Kaygılı bağlanma türüne sahip kişiler geçmişe takılır, geçmişi halletmeden geleceğe bakamayacaklarına dair bir inançları vardır ve bu durum onun geçmişte kaybolmasına sebep olur. Belki bir diğer önemli gösterge ise çok konuşmaktır. Kaygılı bağlanma stres anında ya da tetiklendiğinde sorununu konuşarak rahatlamaya çalışır.

Kaçıngan bağlanma; kaçıngan bağlanma türüne sahip olan kişiler genellikle bir ilişki ihtiyacında olduklarının farkında olmazlar. Yalnız kalmak, kendi başına yetebilmek isterler. Geçmişe bakmaktansa geleceğe odaklanmaya daha isteklilerdir. Kendi çocukluk travmalarıyla bile yüzleşmek istemezler. Burada anne ihmali ya da yokluğu göze çarpar. Kişi bağ kuramamıştır ve bu nedenle bir ilişkide birleşme-bütünleşmeyi sağlayamaz. Yalnızlığına bağımlı haldedir ve her şeyi tek başına yapma ihtiyacı gözetir. Bir ilişki içine girdiğinde alanının işgal edildiğini, suçlandığını, karşı tarafın onu güçsüz bırakmak istediğini düşünür. Kaçıngan bağlanmanın en önemli göstergelerinden biri tetiklenme anlarında susmak ve yalnız kalma ihtiyacı hissetmektir. 

Sağlıklı bağlanmanın davranışları genellikle uyum içerirken, sağlıksız bağlanma türleri birbirinden farklı davranış şekilleri uygular ancak davranışlar faklı olsa da sağlıksız olduğu gerçeğini değiştirmez. Siz de kendinizin ve partnerinizin bağlanma türüne bakarak nasıl bir sürecin içinde olduğunuzu fark edebilir, ilişkinize daha farklı bir gözle yaklaşabilirsiniz.